Antoni Habel, urodzony w 1760 roku, prawdopodobnie w Gnieźnie, to postać związana z polską muzyką klasyczną. W ciągu swojego życia w znaczący sposób wpłynął na rozwój sztuki muzycznej w Polsce.
Jego działalność artystyczna obejmowała zarówno kompozycję, jak i grę na skrzypcach, co czyni go jednym z istotnych przedstawicieli muzyki tego okresu. Habel zmarł w swoim rodzinnym mieście, Gnieźnie, 6 października 1831 roku.
Życiorys
Antoni Habel jest postacią, której życie pozostaje owiane pewnym tajemniczym nimbem. Nie wiadomo, gdzie uczył się muzyki, jednak w 1794 roku osiągnął znaczący krok w swojej karierze. Został przyjęty jako pierwszy skrzypek do kapeli katedralnej w Gnieźnie, co jasno wskazuje na jego wysokie umiejętności i kwalifikacje muzyczne.
W 1811 roku, po pewnym czasie, Habel opuścił kapelę i podjął nową pracę jako registrator w sądzie ziemskim w Gnieźnie. Rok 1818 przyniósł mu powrót do muzyki, jednak już w gorszym stanie zdrowia, co odbiło się na jego twórczości. Pierwsze wzmianki o nim jako kompozytorze pochodzą z 1795 roku, co podkreśla jego długoletnie związki z muzyką.
W jego życiu prywatnym, Habel ożenił się z Marianną Lesińską z Gniezna, co dodatkowo zakotwiczyło go w lokalnej społeczności. Niestety, pod koniec jego życia, z powodu poważnych kłopotów finansowych oraz choroby, Habel przestał komponować. Ostatecznie zmarł na cholerę, co stanowi tragiczny koniec dla utalentowanego muzyka.
Kompozycje
Na podstawie zgromadzonych materiałów źródłowych, Antoni Habel jest autorem licznych kompozycji, które zasługują na szczególne wyróżnienie. Wśród nich możemy wyróżnić:
- Symfonia D-dur, której rękopis znajduje się w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie; współczesne prawykonanie miało miejsce w Bydgoszczy w 1963 roku, według opracowania tego rękopisu przez Danutę Idaszak,
- Jutrznia pro festo Pentacostes (1796), również zachowana w archiwum,
- Invitatorium,
- Psalm 1. Magnus,
- Psalm 2. Exurgat,
- Psalm 3. Benedic,
- Benedictus,
- Gloria,
- Sinfonia ex F, której rękopis zachował się w Gostyniu Wielkopolskim,
- Jutrznię na świątki (1796),
- Te Deum laudamus (1796),
- Msza C-dur (niestety, niezachowana),
- Jutrznia pro festo Penecostes na 9 głosów (również niezachowana),
- Symfonia na 8 głosów (która, podobnie jak wcześniej wymienione, nie przetrwała do naszych czasów).
Ponadto, Habel był również odpowiedzialny za kopiowanie nut dla kapeli. Z informacji wynika, że w 1795 roku kapituła wypłaciła mu wynagrodzenie za 10 symfonii, Veni Creator oraz 2 msze, z których jedna niewykluczone, że była jego autorskim dziełem. W 1796 roku Habel dostarczył również wykonania utworów takich jak Stabat Mater Giovanniego Battisty Pergolesiego oraz Mors Christi Carla Heinricha Grauna. W Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie zachowały się także trzy symfonie napisane ręką Habela, z czego jedna jest anonimowa, a pozostałe to dzieła Josepha Haydna: D-dur (Hob. 1., nr 62, 1780) oraz Es-dur (Hob. 1., nr 74, 1781).
Przypisy
- a b c d e f g h Habel Antoni. [w:] Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy [on-line]. [dostęp 27.04.2018 r.]
- a b c d e f g h i Szweykowski 1993 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Sebastian Nowak (ur. 1974) | Wojciech Szyda | Edward Bury | Paweł Radziński | Konrad Hoffman | Stanisław Pawlak (skrzypek) | Erich Fließ | Mariusz Stachowiak | Tomasz Sacha | Kroolik Underwood | Jan Hyjek | Jacek Weiss | Piotr Dziemski | Mirosław Skrzypkowski | Bogusz Rutkiewicz | Wioletta Sowa | Irmina Kosmala | Łukasz Kuropaczewski | Urszula Trawińska-Moroz | Hanna ŁuczakOceń: Antoni Habel