Krzysztof Maria Kwaśniewski, znany z ważnych badań w dziedzinie socjologii kultury i etnologii, urodził się 23 lipca 1927 roku w Gnieźnie. Jego życie zakończyło się 27 lipca 2024 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy.
Był to wybitny przedstawiciel swojej dziedziny, który przez lata z pasją badał zjawiska kulturowe oraz społeczne, przyczyniając się do rozwoju polskiej nauki.
Życiorys
Krzysztof Kwaśniewski jest osobą, która zrealizowała kompleksowe wykształcenie w dziedzinie nauk politycznych, prawa oraz socjologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uzyskał stopień doktora w 1960 roku, a habilitację w 1967 roku. W 1973 roku wyróżniono go tytułem naukowym profesora nadzwyczajnego, zaś w 1986 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego nauk humanistycznych. Jego obszary specjalizacji obejmują socjologię kultury, narodowości, a także relacje interetniczne.
W latach 1958–1963, Kwaśniewski był aktywnym autorem artykułów w „Gazecie Robotniczej” oraz w „Słowie Polskim”. Publikacje te dotyczyły głównie podaniom dolnośląskim oraz polskim tradycjom związanym z Wrocławiem. Przez wiele lat był związany z instytucjami naukowymi, pełniąc funkcje asystenta oraz adiunkta w Instytucie Historii Kultury Materialnej PAN w latach 1954–1963, a następnie adiunkta i docenta w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu między 1963 a 1973 rokiem.
Od 1973 do 1997 roku był profesorem w Instytucie Socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dodatkowo, w latach 2000–2007 pracował w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu. Z jego bogatego dorobku naukowego wynika, że był promotorem sześciu doktoratów oraz recenzentem dziesięciu przewodów habilitacyjnych i doktorskich.
Kwaśniewski był również jednym z założycieli oraz współredaktorów naukowych półrocznika „Sprawy Narodowościowe – seria nowa” w latach 1992–1997. Ponadto, ma na swoim koncie wiele publikacji książkowych oraz haseł w Słowniku etnologicznym. W latach 1961–1990 był członkiem PZPR, a w 1968 roku został wydalony z partii, jednak szybko, po trzech dniach, przywrócono go z naganą i ostrzeżeniem. W czasie stanu wojennego w Polsce, znalazł się w „Zespole Partyjnych Socjologów przy KC PZPR”.
Żoną Kwaśniewskiego była Zofia Staszczak (1928–2011), etnolog i pracownik naukowy Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Odznaczenia
Krzysztof Kwaśniewski jest osobą, która otrzymała wiele prestiżowych nagród i odznaczeń w toku swojej kariery.
- 1974 – Krzyż Kawalerski OOP,
- 1977 – Médaille de l’Université de Liège,
- 1979 – Medal KEN,
- 1981 – Zasłużony Działacz Kultury,
- 1989 – Medal Rodła.
Wybrane publikacje
Oto lista wybranych publikacji autorstwa Krzysztofa Kwaśniewskiego, które w znaczący sposób przyczyniły się do dokumentacji i analizy kultury oraz historii regionów dolnośląskich:
- Podania i legendy dawnego Wrocławia, Wrocław 1962,
- Paleniska i piece w polskim budownictwie ludowym, Wrocław 1963,
- Podania dolnośląskie, Wrocław 1968,
- Adaptacja i integracja kulturowa ludności Śląska po drugiej wojnie światowej, Wrocław 1969,
- Sytuacja społeczna kobiety wiejskiej na Śląsku Opolskim, Opole 1970,
- Wrocław, jakiego nie znamy, Wrocław 1972,
- Społeczne rodowody bohaterów, Warszawa 1977,
- Polacy w historii i kulturze Europy Zachodniej. Słownik biograficzny. Red. Krzysztof Kwaśniewski i Lech Trzeciakowski, Poznań 1981,
- Zderzenie kultur. Tożsamość a aspekty konfliktów i tolerancji, Warszawa 1982,
- Aktywność kulturalna w Polsce na tle przestrzennego zróżnicowania uczestnictwa i infrastruktury kulturalnej, Poznań 1983,
- Integracja społeczności regionalnej – Śląsk Opolski, Opole 1987,
- O wzajemności pojednania. Polskie Ziemie Zachodnie i Północne a problemy restytucji win i rekompensat, Wrocław 2000,
- Poznańskie legendy i nie tylko, Poznań 2004, II wyd. 2011, III wyd. jako Legendy poznańskie, 2013,
- Legendy i podania wrocławskie i dolnośląskie, Poznań 2006, II wyd. 2010, III wyd. jako Legendy wrocławskie i dolnośląskie, 2015,
- Smutek anegdot. Etniczne dygresje do wspomnień i pomysły refleksji, Poznań 2010.
Przypisy
- "Socjologowie poza PZPR i w PZPR", Informacja Bieżąca PTS, nr 87, grudzień 2008 r., s. 28
- Zmarł prof. dr hab. Krzysztof Kwaśniewski
- E. Kotarska, "Marcowe donosy", "Gazeta Wyborcza", 1994 r., nr 60, s. 15
- Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006 r., s. 465.
- Wykaz publikacji w katalogu Biblioteki Narodowej
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maria Irena Wierzbicka | Stanisław Pasiciel | Aleksandra Trzaskowska | Bożena Osmólska-Piskorska | Krzysztof Kurek | Witold Hensel | Mieczysław Porębski | Jerzy Tyranowski | Maria Parlińska | Małgorzata Czerska | Artur Stefankiewicz | Henryk Lesiński | Stanisław Maroński | Andrzej Buck | Piotr Bering | Stefan Mielewczyk | Ludwik Ćwikliński | Jacob Caro | Tadeusz Hermann | Mirosław OwocOceń: Krzysztof Kwaśniewski