Heinz Reinefarth

---

Życiorys

Wczesne lata

Heinz Reinefarth urodził się w Gnieźnie, w rodzinie pruskiej, jako syn Fritza Reinefartha, który zmarł w 1945, oraz Berthy am Ende, tragicznie zmarłej w 1932. W 1907 roku, po przeniesieniu ojca do Chociebuża, rozpoczął naukę w tamtejszym gimnazjum, gdzie kontynuował edukację od 1916 do 1922. Następnie w latach 1922–1927 studiował prawo na Uniwersytecie w Jenie. Po ukończeniu aplikacji sądowej w 1930 roku oraz zdaniu egzaminu asesorskiego, podjął pracę jako adwokat oraz notariusz. W sierpniu 1932 roku, przystąpił do NSDAP, a w grudniu tego samego roku także do SS.

W 1930 roku ożenił się z Adelheid (Heidi) Reichelt, z którą miał dwoje dzieci: Petera, urodzonego w 1933, oraz Inge, urodzoną w 1936 roku.

Pierwsze lata II wojny światowej

Po wybuchu II wojny światowej, Reinefarth wziął udział w kampanii wrześniowej, zdobywając Krzyż Żelazny II klasy. Następnie, walcząc w 337. pułku piechoty Wehrmachtu, uczestniczył w kampanii francuskiej 1940. W trakcie jej trwania, jako podoficer, był odpowiedzialny za wzięcie do niewoli 3 tysięcy żołnierzy francuskich, co przyniosło mu Krzyż Rycerski. Po opuszczeniu Wehrmachtu w stopniu porucznika, powrócił do rezerwy. W 1941 roku został ponownie powołany do 337. pułku piechoty, biorąc udział w walkach na froncie wschodnim, jednocześnie awansując w SS, gdzie 20 kwietnia 1942 roku uzyskał stopień generała majora policji oraz SS-Brigadeführera.

Później został przeniesiony do sztabu Głównego Inspektora SS w Protektoracie Czech i Moraw, a we wrześniu 1943 do Głównego Urzędu Policji Porządkowej SS. Z datą 29 stycznia 1944 roku, objął stanowisko w sztabie wyższego dowódcy SS i Policji w Kraju Warty, kontrolując zbrodnie na Polakach oraz innych narodach, które były całkowicie pozbawione praw przez III Rzeszę.

Powstanie warszawskie i ostatni rok wojny

W obliczu powstania warszawskiego, Reinefarth otrzymał polecenie sformowania zgrupowania bojowego, składającego się z 16 kompanii policji rekrutowanych głównie w Kraju Warty, i udał się do Warszawy. Jego oddziały zostały przydzielone do Grupy Korpuśnej dowodzonej przez Ericha von dem Bacha-Zelewskiego, który na rozkaz Himmlera miał za zadanie zdusić powstanie.

Od 5 sierpnia 1944 roku jego jednostki były zaangażowane w brutalne walki na Woli, gdzie w krótkim czasie wymordowały około 50 tysięcy cywilnych obywateli Warszawy. W jednym z raportów informował, że nie ma już amunicji do dalszych egzekucji. Po brutalnej pacyfikacji, oddziały Reinefartha brały udział w zaciętych starciach na Starym Mieście, a następnie przeszły do walk z powstańcami na Powiślu oraz Czerniakowie. Szokująca liczba ofiar przez nich spowodowanych dochodzić mogła do nawet 100 tysięcy. W dniu 30 września 1944 roku, za swoje działania podczas tłumienia powstania, otrzymał Liście Dębowe do Krzyża Rycerskiego.

W grudniu 1944 roku, objął dowództwo XVIII Korpusu Armijnego SS, który początkowo walczył z Armią Czerwoną w rejonie środkowej Odry, a następnie bronił twierdzy Kostrzyn (niem. Küstrin). W wyniku wyczerpania amunicji, Reinefarth odmówił walki do ostatniego żołnierza, a wraz z 600-osobowym oddziałem przedarł się do Berlina. Za tę decyzję, nieposłuszną rozkazowi Hitlera, został skazany na śmierć przez niemiecki trybunał wojskowy, ale wyrok ten nigdy nie został zrealizowany.

Lata powojenne

Po zakończeniu działań wojennych, władze polskie wnosiły o ekstradycję zbrodniarza do Brytyjczyków i Amerykanów, jednak zachodni alianci uznali, że może być on przydatny jako świadek w procesach norymberskich i odmówili. Po pewnym czasie został aresztowany pod zarzutem zbrodni wojennych, ale sąd w Hamburgu go uniewinnił z braku dowodów.

W 1951 roku został wybrany burmistrzem Westerland na wyspie Sylt, gdzie odbudował zniszczoną przez wojnę miejscowość, koncentrując się na rozwoju turystyki, co przekształciło miasto w jeden z najważniejszych kurortów Niemiec Zachodnich. Zyskał popularność dzięki swojemu zaangażowaniu w sprawy mieszkańców, co sprawiło, że nie zwracano uwagę na jego przeszłość w SS czy popełnione zbrodnie. W 1958 roku został również wybrany do landtagu w Szlezwiku-Holsztynie, a po zakończeniu kadencji w 1967 roku powrócił do zawodu prawnika.

Mimo prób ekstradycji, władze RFN konsekwentnie odmawiały, przyznając mu rentę generalską. Zmarł w swoim domu na wyspie Sylt w 1979 roku, nigdy nie ponosząc konsekwencji za swoje czyny.

Film dokumentalny „Urlop na Sylcie”, wyprodukowany przez wschodnioniemiecką wytwórnię DEFA w 1957 roku, poświęcony był zbrodniom Reinefartha. Był on również jednym z rozmówców Krzysztofa Kąkolewskiego w zbiorze wywiadów „Co u pana słychać?”. Szwedzki autor Niclas Sennerteg w swojej książce „Kat Warszawy” aktywnie badał temat. 10 lipca 2014 roku parlamentarzyści Szlezwika-Holsztynu jednogłośnie wyrazili ubolewanie, że zbrodniarz wojenny, jakim był Reinefarth, miał status posła landtagu, prosząc jednocześnie ofiary o wybaczenie. W następnym miesiącu Rada Miasta Westerland podjęła decyzję o odsłonięciu tablicy pamiątkowej na budynku ratusza, poświęconej powstaniu warszawskiemu oraz zbrodniom popełnionym przez Reinefartha. Tablica jest dwujęzyczna, a ostatnie zdanie brzmi:

Zawstydzeni pochylamy się nad ofiarami z nadzieją na pojednanie / Beschämt verneigen wir uns vor den Opfern und hoffen auf Versöhnung.

---

Oceń: Heinz Reinefarth

---